2017.03.11. Świętokrzyskim szlakiem

                   Witam :-)
   Parę kilometrów na wschód od Ostrowca Świętokrzyskiego znajduje się Rezerwat Archeologiczno - Przyrodniczy Krzemionki Opatowskie. Na jego terenie w pasie długości około 4,5km i szerokości 20-200m położony jest jeden z najcenniejszych zabytków górnictwa na świecie. W zachowanym kompleksie prahistorycznych kopalń krzemienia pasiastego z okresu epoki neolitu odkryto tu około 4 tysiące szybów i wiele hałd górniczych. W zależności od rodzaju kopalń miały one od 2,5 do 10 metrów głębokości i powierzchnię wyrobisk sięgającą do kilkuset metrów kwadratowych. Szerokość podziemnych chodników wynosi około 70cm a ich wysokość od 55 do 120cm  Praca górników odbywała się w pozycji półleżącej prostymi narzędziami kamiennymi i rogowymi. Załoga jednej kopalni wahała się od kilku do kilkunastu ludzi drążących podziemne wyrobiska , transportujących urobek na powierzchnię i wstępnie obrabiających wydobyty krzemień. Następnie w warsztatach wyspecjalizowani rzemieślnicy wytwarzali z krzemienia pasiastego gładzone siekiery a także noże i inne narzędzia codziennego użytku. O skali tego swoistego kombinatu górniczego stanowi fakt że wyroby z Krzemionek odnajdywane są w znacznej części Europy Środkowej , w promieniu kilkuset kilometrów od nich. Kopalnie działały na przestrzeni prawie 2,5tys lat a wydobycia zaprzestano dopiero z nastaniem epoki brązu , około 1600 lat p.n.e.  Starożytne techniki górnicze odkryte w Krzemionkach mają zastosowanie i we współczesnym górnictwie. W podziemnych chodnikach odnaleziono ślady stempli , filary podtrzymujące stropy oraz zapobiegające tąpnięciom wypełnione skalnym rumoszem wyeksploatowane wyrobiska. Znaleziono też ślady ognisk które wymuszały cyrkulację powietrza wentylującego podziemne chodniki. Do zwiedzania udostępniona jest licząca około 500m trasa podziemna prowadząca przez dawne pradziejowe wyrobiska a na powierzchni  zrekonstruowana wioska neolityczna  z przed 5tys lat. W budynku muzealnym wyeksponowane są wystawy obrazujące techniki pradawnego górnictwa, dawne narzędzia i minerały. Kopalnie odkrył w 1922r pochodzący z Ostrowca  geolog Jan Samsonowicz którego pomnik znajduje się na terenie rezerwatu.
   Do Krzemionek Opatowskich z Ostrowca Świętokrzyskiego wyznakowano pięć lat temu żółty szlak pieszy. Szlak startuje przy dworcu PKS i początkowo prowadzi ulicami Ostrowca Świętokrzyskiego. Przechodzimy przez kładkę pieszą na Kamiennej mijając dalej przedwojenne budynki Poczty Polskiej , kina Etiuda , dawny Bank Pfeffera zajmowany obecnie przez policję oraz sąsiednią kamienicę z siedzibą Oddziału PTTK  Na niedużym wzgórzu stoi kościół p.w. Michała Archanioła z XVIIw ufundowany przez właściciela Ostrowca , księcia Janusza Ostrogskiego. Na Rynku pomnik poświęcony powieszonym przez hitlerowców 30.09.1942r mieszkańcom miasta  i świetna lokalizacja miasta na kuli ziemskiej :-)  Dalej ulicami Siemieńską , Targową i Bałtowską na końcu której siedziba Nadleśnictwa Ostrowiec. Za nadleśnictwem szlak wchodzi do lasu a tam od razu dało się słyszeć  wesoły rechot pił. Jak tak dalej pójdzie to dzięki Szyszce nie będziemy mieć szyszek o bażantach nie wspominając których tym razem też nie widziałem a które w świętokrzyskim widuję. Dobra zmiana czy w ruinie? Spotykamy znaki niebieskie szlaku Tarłów - Święty Krzyż z którym wędrujemy razem do Krzemionek. Nieopodal wsi Sudół w miejscu zwanym Jeziorkiem 5 września 1863r miała miejsce zwycięska bitwa stoczona przez oddziały powstańcze dowodzone przez płk Dionizego Czachowskiego z wojskami rosyjskimi. Upamiętniono to wydarzenie w trzech miejscach w postaci piaskowcowej płyty , przydrożnego krzyża i pomnika przy Jeziorku. Z lasu wychodzi się na wprost Muzeum Archeologicznego i Rezerwatu „Krzemionki”. Koniec szlaku znajduje się kilkaset metrów dalej przy przystanku autobusowym na drodze do Bałtowa. Jest przeprowadzana przebudowa drogi i drzewa ze znakiem początkowym szlaku już nie ma.

    Ostrowiec Świętokrzyski PKS - Koszary - Sudół - Krzemionki Muzeum - Krzemionki PKS

 Szlak ma oficjalnie 13km długości , mnie wyszło ich 14 (uganiałem się chyba za bażantami:-)  Jak to ładnie brzmi - z kronikarskiego obowiązku odnotowałem też 95m przewyższenia :-)

     Pozdrawiam serdecznie :-)

       Łazior Świętokrzyski