2020.04.25. Ziemie Niemojewskich
Witam :-)
16 kwietnia 1935r na łąkach w pobliżu Fryszerki koło Ewelinowa jeden z kłusowników znienacka zaszedł od tyłu tutejszego ziemianina zdradziecko do niego strzelając. Strzał okazał się śmiertelnym wywołując wielkie poruszenie w ówczesnym polskim międzywojennym świecie. Ziemianinem tym był Edward Niemojewski , zapalony myśliwy jednocześnie zwalczający panujące wszechobecne kłusownictwo. Dowiedziawszy się o planowanej nielegalnej obławie na dziką zwierzynę sam postanowił schwytać kłusowników niestety przypłaciwszy to życiem. Niemojewski (herbu Wierusz) był właścicielem pobliskiego Lasocina który należał do jego rodziny od XVIIIw W drugiej połowie XIXw Ludwika Niemojowska Kołątajowa (jej stryjecznym dziadkiem był Hugo Kołłątaj- pisany przez dwa łł:-) wybudowała w Lasocinie pałac. Okazała posiadłość wyposażona została w wodę , centralne ogrzewanie , światło elektryczne i telefon. Jednym z potomków tego ziemiańskiego rodu był właśnie Edward Niemojewski (w międzyczasie w nazwisku zmieniono ,,o,, na ,,e,,) który ożenił się z Krystyną Wilhelminą Karsch , córką znanego kieleckiego przemysłowca Edwarda Karscha właściciela dworu i browaru w Kielcach. Pałac był w posiadaniu ich synów do 1945r po czym był używany do 1958r przez miejscowy PGR. Wiele nie ucierpiawszy podczas okupacji hitlerowskiej po wojnie z czasem opuszczony zaczął coraz bardziej popadać w ruinę. Zabity z rąk kłusowników Edward Niemojewski spoczął na cmentarzu w Olesznie zaś jego żona Krystyna po wojnie wyprowadziła się do Kielc gdzie zmarła w 1997r przeżywszy 93 lata. Po czasach świetności posiadłości Niemojewskich dzisiaj pozostały tylko ruiny pałacu , zabudowań folwarcznych i bram wjazdowych oraz pozostałości malowniczego parku. Dawniej do pałacu prowadziły dwie drogi , prowadząca od Mnina Aleja Lipowa i druga od Lasocina. Kilka kilometrów od Lasocina leży wieś Ewelinów zawdzięczająca podobno swą nazwę imieniu hrabiny Eweliny będącej właścicielką tejże wsi. W pobliskim lesie znajduje się zbiorowa mogiła 43 powstańców styczniowych gen. Mariana Langiewicza poległych 26 lutego 1863r w bitwie z Rosjanami. Nieco dalej w części Ewelinowa zwanej Fryszerką znajduje się kompleks stawów hodowlanych. Inny przysiółek Ewelinowa , Skałka Polska był ofiarą hitlerowskiej zbrodni. Na podstawie donosów volksdeutschow z Antonielowa świadczących o pomocy udzielanej przez mieszkańców Skałki Polskiej partyzantom 11 maja 1943r Niemcy spacyfikowali wieś bestialsko mordując jej 93 mieszkańców. Nie oszczędzili nikogo , nawet najmniejszych dzieci o czym świadczy zachowany kamień o który hitlerowiec roztrzaskał główkę małego dziecka. Skałkę Polską Niemcy ograbili i następnie doszczętnie spalili. Te tragiczne wydarzenia upamiętnia wspomniany głaz oraz pomnik postawiony ku czci pomordowanych. Podobną akcję Niemcy przeprowadzili 27 kwietnia 1943r w pobliskim Naramowie ale tam tym razem nie zdążyłem dojść. A w istniejącej od XIV wieku wsi Mnin stoi czwarty już tam kościół wybudowany w latach 1956-1963 w stylu neogotyckim pw. Wniebowzięcia NMP. Obok kościoła stoi drewniany budynek Niepublicznej Szkoły Podstawowej który został zaadoptowany do tej funkcji w 1931r ze starego budynku potartacznego. A obok budynek nowej szkoły cały czas w budowie :-) Podczas drogi z Mnina (gdzie zostawiłem swoje autko) do Lasocina byłem świadkiem sprawnej akcji strażaków którzy opanowali pożar lasu. Susza będzie lub już nawet jest , wirus jest - co to będzie :-)
Pozdrawiam serdecznie niestety zza maseczki :-)
Łazior Świętokrzyski