2022.04.03. Rzepiennik Biskupi i Jodłówka Tuchowska
Witam :-)
Pośród pofalowanych pól Pogórza Ciężkowickiego na niewielkim wzgórzu stoi ładna stara zabytkowa świątynia. Ogrodzony drewnianym płotkiem malutki drewniany gotycki kościół pw. św. Jana Chrzciciela z 1550r jest jednym z najstarszych tego typu obiektów w Małopolsce. W XVIIw wzbogacił się on o dobudowaną drewnianą wieżę. Jest jednym z dwóch kościołów znajdujących się we wsi Rzepiennik Biskupi. Drugi to stojąca w centrum wsi murowa neogotycka świątynia powstała w latach 1855-1864, kościół Wniebowzięcia NMP. Parafia w Rzepienniku Biskupim powstała już w XIVw, jest wzmiankowana w akcie lokacyjnym wydanym 2 stycznia 1347r na zamku w Krakowie. Jan Długosz pisał też, że przed 1480r istniał tu drewniany kościół pw. św. Klemensa. W 1840r nastąpił pierwszy podział parafii kiedy to wydzieliła się w Jodłówce Tuchowskiej nowa parafia. W drugiej połowie XXw nastąpiły dwa dalsze podziały tej rozległej parafii skutkujące utworzeniem nowych w Rzepiennikach: Strzyżewskim i Suchym. Wieś Rzepiennik Biskupi dlatego nazwano biskupim, że w dawnych czasach należał do krakowskich biskupów zapewniając im jednocześnie utrzymanie. Niedaleko kościoła Wniebowzięcia NMP znajdują się zabudowania folwarczne z dworem powstałym w XVIw będącym własnością rodu Szołajskich herbu Topór. Na początku XXw dobra te należały do Więckowskich herbu Jastrzębiec. Na parafialnym cmentarzu w wydzielonej kwaterze jest cm. wojenny nr. 114 z I wojny światowej. Spoczywają na nim żołnierze polegli w grudniu 1914r i kwietniu 1915r podczas operacji gorlickiej. W zbiorowych mogiłach pochowano 19 Austriaków i 128 Rosjan. Cmentarz ten zaprojektował polski malarz i rzeźbiarz, Jan Szczepkowski. W pobliskim lesie Dąbry 11 sierpnia 1942r hitlerowcy rozstrzelali 364 Żydów z getta w Rzepienniku Strzyżewskim. W miejscu tym położonym nad głębokim jarem znajduje się betonowa płyta z pamiątkową tablicą. Nieco dalej w tym samym lesie znajduje się nieduży cmentarz partyzancki AK. 16 pażdziernika 1944r pluton AK ,,Regina II,, zakwaterował się na nocleg w stodole w jednym z nielicznych tu gospodarstw. Nad ranem następnego dnia w wyniku zdrady partyzanci zostali zaatakowani przez duży oddział niemiecki. W nierównej walce zginęło 18 partyzantów a 10 rannych dostało się do niewoli i zginęło póżniej w obozie Gross-Rosen. Niedaleko niedużej partyzanckiej nekropoli w 1958r postawiono pomnik upamiętniający te wydarzenia. A w Jodłówce Tuchowskiej po wydzieleniu w 1840r z parafii Rzepiennik Biskupi funkcje świątyni pełniła drewniana kaplica św. Michała Archanioła. Obecny kościół został zbudowany przez żydowskiego miejscowego karczmarza, właściciela wsi Mendela Kalba który nabywając Jodłówką zobowiązał się do budowy nowej świątyni. I tak w 1871r został zbudowany otoczony kamiennym murem ładny drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła. W latach 1873-1878 w mur została wkomponowana murowana arkadowa dzwonnica. W przysiółku Jodłówki Tuchowskiej, na Zadwórzu w XVIw postawiono kamienną figurę w kształcie kolumny. Według miejscowej tradycji latarnia ta pełniła funkcję drogowskazu dla kupców przemierzających szlak handlowy na Węgry i pielgrzymów udających się do okolicznych sanktuariów. Gdy w 1840r wieś stała się samodzielną parafią dobudowano do niej drewnianą kaplicę przekształcając ją w niewielki kościółek św. Michała Archanioła. Po wybudowaniu w 1871r nowego kościoła rozebrano ten kościółek pozostawiając samotną latarnię. W XIXw w jej pobliżu postawiono murowaną kaplicę domkową. Niedaleko są też dwa dawne zniszczone cmentarze z kilkoma starymi nagrobkami. I tak pośród ośnieżonych pól i licznych przydrożnych krzyży i kapliczek zrobiliśmy sobie rundkę wokół Rzepiennika Biskupiego.
Rzepiennik Biskupi (kościół św. Jana) 375m npm - Rzepiennik Biskupi (kościół Wniebowzięcia) 260m npm - Dąbry 385m npm - Rzepiennik Biskupi 260m npm - Jodłówka Tuchowska 350m npm - Zadwórze 390m npm - Rzepiennik Biskupi (kościół św. Jana) 375m npm
Pokonaliśmy tego dnia dystans 24,5km z 594m przewyższenia. Wędrowaliśmy po Pogórzu Ciężkowickim u podnóża Pasma Brzanki razem z Wiolą, Andrzejem, Darkiem i Krzyśkiem. Aura jeszcze tak całkiem zimowa, że nawet stróże drzemią w samochodach:-) A po drodze co widziałem u .. to nie powiem:-)
Pozdrawiam serdecznie :-)
Łazior Świętokrzyski