2023.05.02. Broumovská vrchovina - Jestřebí hory - Žaltman

                    Witam :-)
    Pod koniec I wojny światowej i po rozpadzie monarchii Austro-Węgier w 1918r powstała Czechosłowacja, nowe państwo na mapie Europy. Zostało proklamowane 28 października 1918r a pierwszą głową państwa został Tomáš Garrigue Masaryk. Nazywany ojcem niepodległej Czechosłowacji w 1920r objął urząd prezydenta młodego państwa piastując to stanowisko najdłużej w historii tego kraju. Wobec narastających obaw o swe granice w celu zabezpieczenia Czechosłowacji przed agresją sąsiadów zdecydowano się na budowę pasa umocnień wzdłuż jej granic. Po konsultacjach powołano 20 marca 1935r Dyrekcję Prac Fortyfikacyjnych. Intensywne prace budowlane trwające w latach 1935-1938 doprowadziły do wybudowania ponad 10tys schronów różnych typów (z planowanych do końca 1939r około 16tys). W najbardziej newralgicznych miejscach planowano wznieść 9 grup warownych z których zdołano ukończyć 5. Miały one składać się z kilku obiektów wyposażonych w liczne ckm i działa przeciwpancerne, podziemne koszary i magazyny połączone ze sobą siatką podziemnych korytarzy. Na wzór francuskiej Linii Maginota miały być prawdziwymi podziemnymi miastami. Budowa tych fortyfikacji została przerwana 28 września 1938r po przyjęciu przez ówczesnego prezydenta Czechosłowacji Edvarda Beneša ultimatum układu monachijskiego. Po zajęciu Czechosłowacji przez Niemcy w marcu 1939r schrony zostały rozbrojone. Część bunkrów została wykorzystana do prób artyleryjskich przez przygotowujące się do ataku na Francję oddziały Wehrmachtu. W 1945r bunkry w rejonie Ostravy zostały obsadzone przez niemieckie oddziały które przez kilka tygodni skutecznie odpierały ataki Rosjan. Po odzyskaniu niepodległości na granicy z Niemcami i Austrią ocalałe fortyfikacje były używane przez wojsko do lat 80tych XXw. W północno-zachodniej części Broumovskej vrchoviny leży niewielkie pasmo górskie Jestřebí hory (Góry Jastrzębie). Czesi zaliczają je do regionu Žacléřská vrchovina który nie występuje w polskim podziale Sudetów. Całe pasmo usiane jest starymi wyrobiskami górniczymi i hałdami oraz sztolniami świadczącymi o górniczej jego eksploatacji. Przez pasmo przebiegała też linia międzywojennych umocnień z których większość zachowała się do dziś. I właśnie Jestřebí hory były celem naszej dzisiejszej wycieczki. Rano więc podjechaliśmy do Radvanic skąd pociągiem dojechaliśmy do Petrikovic. Stąd zaczęliśmy naszą górską wędrówkę dość szybko osiągając grzbiet pasma. Markoušovická rozhledna i Žaltman w ostatnich latach wzbogaciły się o nowe wieże widokowe. Niestety ze względu na zalegającą dziś mgłę nie dane nam było nacieszyć oczu widokami przez nie oferowanymi. Co prawda byłem wcześniej dwa razy na Żaltmanie ale było to kilkanaście lat temu i wtedy stała na szczycie stara niewysoka metalowa konstrukcja zapewniająca widok dość ograniczony. Cały grzbiet był też mocno zadrzewiony więc bunkrów dużo też nie widziałem. Teraz zastaliśmy wielkie połacie lasu ogołocone z drzew dzięki czemu wiele bunkrów było odsłoniętych. W górniczej wsi Radvanice stoi zbudowany w 1898r murowany kościół pw. Jana Chrzciciela.
   Petříkovice 500m npm - Markoušovická rozhledna 708m npm – Paseka Jestřebí bouda - Řehačka 680m npm - Žaltman 740m npm - Bílý kůl 690m npm - Pod Kolčarkou 675m npm – Radvanice 530m npm - Radvanice – žst. 572m npm
   Ostatniego dnia naszej przygody z czeskimi Sudetamii pokonaliśmy dystans 20km z 553m przewyższenia. Mając jeszcze trochę wolnego czasu pojechaliśmy zwiedzić stolicę Broumovskej vrchoviny, czyli Broumova. Miasto leży nad rzeką Stěnava (Ścinawa) w centrum Kotliny Broumowskiej. Zostało założone w 1213r przez króla czeskiego Przemysława Ottokara który ofiarował tu ziemię opactwu benedyktynów. Zawładnęli oni osadą na kilka stuleci i już w polowie XIIw wznieśli pierwszy kościół parafialny i probostwo. W XIVw mnisi budują swój klasztor z kościołem św. Wojciecha który dziś jest największą atrakcją Broumova. W XVIIIw następuje największy rozkwit miasta które wzbogaciło się o nowe kościoły i budynki klasztorne. W Broumovie znajdziemy dziś sporo zabytkowych domów i budynków sakralnych. Jest wśród nich też najstarszy kościół drewniany w Czechach zbudowany w II poł. XIIIw Kościół Najświętszej Marii Panny (Kostel svaté Panny Marie) zwany także Pod lipami. Postawiony prawdopodobnie w miejscu starszego częściowo spłonął w czerwcu 1421r podczas oblężenia miasta przez wojska husyckie. Obecny kształt kościoła pochodzi z 1450r i taki też widziałem kilkanaście lat temu. Dzisiaj niestety ulewa która przyszła nie wiadomo skąd skutecznie zablokowała nam zwiedzanie całego Broumovska. Trochę tym zniesmaczeni wróciliśmy więc do Miroszowa na smaczne co nieco i też noc…zimną:-)
       Pozdrawiam serdecznie :-)
            ŁaziorŚwiętokrzyski