Nad Liswartą i Wartą 22- 23 wrzesień 2023

   Warta jest trzecią rzeką Polsce, a Liswarta jest jej trzecim lewobrzeżnym dopływem. Wzdłuż tej ostatniej rzeki został wytyczony Liswarciański Szlak Rowerowy. Większą część tego szlaku, od źródeł do Dankowa przejechałem w zeszłym roku. Pozostał mi do przejechania tylko niewielki odcinek długości 25 kilometrów od Dankowa do Wąsosza Górnego.
Przejazd jednak zacząłem nie w Dankowie, lecz w Herbach, miejscowości przy linii kolejowej zwanej Koleją Herbsko - Kielecką. Linia ta zbudowana w różnych latach na przełomie XIX i XX wieku miała na celu połączenie Kielc  z ówczesną granicą rosyjsko-niemiecką. W Herbach istnieją trzy dworce kolejowe, z których dwa są eksploatowane. Jeden z nich to Herby Stare, który znajduje się na dawnej stacji kolejowej zwanej wcześniej Herby Pruskie lub Herby Granica. W odległości około kilometra, po drugiej stronie ówczesnej granicy, umiejscowiony był dawny przystanek linii częstochowsko-herbskiej – Herby Ruskie. Obecnie stacja jest całkowicie zamknięta, a budynek dawnego dworca przeznaczono na cele mieszkalne. W Herbach istnieje jeszcze jedna stacja kolejowa – Herby Nowe. Została zbudowana w 1933 roku i położona jest przy jednej z największych inwestycji okresu międzywojennego - magistrali węglowej Śląsk – Porty.
Z Herbów trasa mojego przejazdu rowerowego do Dankowa prowadziła przez Kłobuck, Wilkowiecko i Opatów. Były to ziemie historycznego województwa krakowskiego z czasów I Rzeczpospolitej; w okresie międzywojennym były to zachodnie kresy województwa kieleckiego,  a obecnie należą do województwa śląskiego tworząc powiat kłobucki. Z parafią w Kłobucku przez 14 lat był związany Jan Długosz, dzierżąc przez 14 lat probostwo kłobuckie, jako beneficjum.
Po dotarciu do Dankowa rozpocząłem przejazd wzdłuż doliny Liswarty. W Dankowie ponownie odwiedziłem pozostałości twierdzy bastionowej z XVII wieku i znajdujący się na jej terenie kościół parafialny. Twierdzę zbudował kasztelan krakowski Stanisław Warszycki, znany z wybuchowego charakteru. On to kazał wychłostać swoją żonę Helenę z Wiśniowieckich, co odbiło się szerokim echem w ówczesnej Rzeczpospolitej.
W Dankowie opuściłem granice Małopolski i znalazłem się na Ziemi Wieluńskiej. Jadąc leśnymi drogami wzdłuż Liswarty przejechałem most w Kulach, aby dotrzeć do miejsca gdzie Liswarta wpada do Warty.
Po pożegnaniu się z Liswartą, będącą umowną granicą pomiędzy Małopolską a Wielkopolską, dalszą trasę pokonałem wzdłuż Warty.  Jadąc do Działoszyna zatrzymałem się w Wąsoszu Górnym, gdzie kończy się Liswarciański Szlak Rowerowy. W okresie międzywojennym został tu zbudowany pomnik –mauzoleum poświęcony powstańcom styczniowym.
Przed Działoszynem opuściłem województwo śląskie i znalazłem się w województwie łódzkim, przez które miałem się poruszać w dalszej części mojej wycieczki.
Działoszyn jest miastem, które doznało znacznych zniszczeń we wrześniu 1939 roku. Miasto zostało kilkakrotnie zbombardowane, a następnie niemal całkowicie spalone przez wkraczających żołnierzy niemieckich. Po nalotach i pożarach pozostało w Działoszynie zaledwie 11 domów, kościół, bank i szkoła.
W Działoszynie zakończyłem pierwszy dzień przejazdu rowerowego.
Drugiego dnia wyjechałem w stronę Pajęczna, przejeżdżając obok jednej z największych cementowni w Polsce – Cementowni „Warta”, zlokalizowanej pod Działoszynem w miejscowości  Trębaczew.
W Pajęcznie pochowany jest poeta renesansowy i kronikarz Marcin Bielski, urodzony w pobliskiej Białej (stąd nazwisko). Obok kościoła parafialnego rośnie zabytkowa lipa, której wiek szacowany jest na ok. 700 lat.
Jadąc dalej dojechałem do rezerwatu leśnego Murowaniec, gdzie chroniony jest starodrzew, w tym m. in. jodła pospolita. Zachowany fragment dawnej puszczy jodłowej przypomina Puszczę Jodłową istniejącą w Górach Świętokrzyskich.
Stąd skręciłem na południe i przez  Dworszowice Kościelne, będące miejscem urodzenia słynnego polarnika Antoniego Dobrowolskiego dojechałem do doliny Warty. Jadąc wzdłuż rzeki dotarłem do Radomska, gdzie zakończyłem wycieczkę.
Łącznie, w ciągu dwóch dni, pokonałem na rowerze trasę liczącą 175 kilometrów.

andkoz