2017.08.27. Magistrala :-)

                   Witam :-)
    Najwyżej położone schronisko tatrzańskie czynne  przez cały rok czyli Schronisko Teryego , Teryschutzhaus , Tery-menedekhaz , a właściwie Teryho chata. Popularnie zwane też Terynka  leży na wysokości 2015m npm w Dolinie Pięciu Stawów Spiskich nad skalnym progiem oddzielającym je od Doliny Małej Zimnej Wody. Cały materiał potrzebny do budowy powstałego w latach 1898-99 obiektu został wniesiony na plecach tragarzy. Schronisko nosi imię węgierskiego lekarza  Odona Tery. Tery był inicjatorem budowy schroniska , pierwszym zdobywcą okolicznych szczytów i  jednym z założycieli Węgierskiego Towarzystwa Turystycznego. W okresie międzywojennym gospodarzem schroniska był Klub Czechosłowackich Turystów , a od 1939r Klub Słowackich Turystów i Narciarzy. W czasie wojny służyło jako punkt przerzutowy dla  polskich uchodżców. W latach 1984-1986 budynek przeszedł gruntowną modernizację. Po zamontowaniu baterii słonecznych schronisko jest zelektryfikowane. Posiada też ,,wiadrową,, toaletę :-) Obecnym właścicielem schroniska jest Klub Słowackich Turystów i Słowackie Towarzystwo Wspinaczkowe JAMES.  Chata dysponuje 24 miejscami noclegowymi i jest w całości zaopatrywana przez tatrzańskich tragarzy , nosiczów.   Rankiem równie sprawnie jak wieczorem zaczęto , tak teraz skończono ciszę nocną :-) Z Terinki udałem się w dół Doliną Małej Zimnej Wody do następnego schroniska , leżącego na wysokości 1475m npm Schroniska Zamkowskiego. Zamkovskeho chata , zwana też Zamka została zbudowana  w latach 1942-1943 w stylu alpejskim. Dokonał tego przy pomocy swoich przyjaciół węgierski taternik i przewodnik słowackiego pochodzenia Istvan Zamkovszky (Stefan Zamkovsky).  W 1948r władze Czechosłowacji odebrały obiekt Zamkowskiemu i nadały schronisku imię partyzanta kapitana Jana Nalepku. Aż do 1992r , kiedy budynek zwrócono wnukowi Zamkovskiego schronisko nazywano Nalepkovą chatą lub chatą kpt. Jana Nalepku. Przy schronisku wybudowano małą elektrownię wodną i przywrócono mu pierwotną nazwę. Dzisiaj schronisko oferuje 28 miejsc noclegowych. W pobliżu schroniska przechodzi liczący 72km najdłuższy tatrzański szlak , czyli Tatrzańska Magistrala. Jest to jeden z najpopularniejszych szlaków w Tatrach Słowackich. Biegnący głównie powyżej górnej granicy lasu został wyznakowany w latach 1931-1937 przez Węgierskie Towarzystwo Karpackie. Od powstania Tatrzańska Magistrala była wielokrotnie zmieniana i wydłużana. Łatwo dostępna Jest odpowiednikiem naszej Ścieżki pod (i nad) Reglami. Zostawiam więc ciężki plecak pod opieką Istvana i wchodzę na magistralkę którą będę się poruszał przez cały dzień. Najpierw krótki wypad na wschód do Łomnickiej Doliny. Tuż przed nią na wysokości 1751m npm w stoi nieduże Schronisko Łomnickie , Steinbachseehutte , Chata pri Skalnatom plese lub po prostu Skalnata chata. Jego historia sięga początków XIXw gdy w pobliżu miejsca gdzie stoi budynek w kolebie pod wysuniętym głazem zwanej Ognisko nocowali turyści i taternicy. W 1841r na polecenie czterech niemieckich turystów (wśród nich był też Carl Lohmeyer , autor pierwszego przewodnika po Tatrach) kolebę otoczono kamiennym murem a następnie w 1877r omurowano ją tworząc prymitywny schron. W 1914r domurowano z drzwiami i oknami tworząc pierwsze schronisko zwane przez turystów Kavernou , czyli piwnicą. W 1932r Klub Czechosłowackich Turystów dobudował drewnianą chatkę z czterema pryczami. Obiekt rozbudowywany i powiększany służył turystom do 1970r kiedy to ze względów sanitarnych schronisko zamknięto. Niszczejący budynek w 1994r wydzierżawił i wyremontował znany tatrzański tragarz Laco Kulanga. Do dzisiaj jest posiadaczem kilku rekordów w noszeniu zaopatrzenia do schronisk. Pozostaje niepobity jego niedościgniony rekordowy ładunek 207kg jaki wniósł na plecach do Schroniska Zamkowskiego. Laco Kulanga  jest w dalszym ciągu gospodarzem (chatarem) Skalnatej chaty. Może w niej nocować ośmiu turystów.   Nad położonym nieco powyżej Łomnickim Stawem od 1936r powstało małe osiedle. Znajdują się tu budynki stacji kolejek z Tatrzańskiej Łomnicy i na Łomnicę oraz wyciągu krzesełkowego na Łomnicką Przełęcz. Działa też  wybudowane w 1943r obserwatorium nad Łomnickim Stawem. W położonym na wysokości 1752m npm kilkupiętrowym budynku mieszczącym restaurację , sklep i dolną stację kolejki linowej na Łomnicę znajduje się też Hotel Górski Encian. Vysokohorska chata Encian lub Hotel Encian na Skalnatom plese działa od 2014r i dysponuje tylko 20 miejscami noclegowymi. Zwykle bywa tu bardzo tłoczno więc po obowiązkowej Kofoli wracam po moje klamoty do Istvana :-)  Dalej przez Wodospady Zimnej wody i Siodełko wchodzę znów na magistralkę którą dochodzę do położonego nad Wielickim Stawem u stóp Gerlacha Śląskiego Domu. Pierwsze prymitywny zadaszony domek z kamieni bez podłogi wybudował tu w latach 1871-1872 Eduard Blasy, taternik i zarządca Starego Smokowca. Blasy był też jednym z założycieli Węgierskiego Towarzystwa Karpackiego (MKE) i pierwszym zdobywcą Rysów , czego dokonał 30 lipca 1840r  Budynek zniszczony w marcu 1874r przez lawinę nazywał się Schroniskiem Blasyego , Blasyho chata. W latach 1876-1878 dzięki MKE powstał większy nowy kamienno-drewniany budynek posiadający ogrzewanie piecowe , kuchnię , noclegownię , świetlicę i werandę. Schronisko to nazywało się Hunfalvyho chata na cześć węgierskiego geografa Jana Hunfalvy'ego i istniało do 1913r kiedy strawił je pożar.  Schronisko to wraz ze wzrostem ruchu turystycznego nie mogło pomieścić wszystkich chętnych i dlatego w latach 1894-1895 wrocławska Śląska Sekcja MKE wybudowała w obecnym miejscu nowy obiekt nazywając go Śląskim Domem.  Mający pierwotnie 12 miejsc noclegowych w póżniejszych latach budynek kilkakrotnie powiększany mógł pomieścić aż 100 gości. Schronisko spłonęło doszczętnie w dniach 29-30 listopada 1962r  Następny budynek , istniejący do dzisiaj betonowy gmach wzniesiono w latach 1965-1968 jest najwyżej położonym hotelem na Słowacji. Schlesierhaus , Szileziai-haz, Śląski Dom , Schronisko Wielickie, Śląska Gospoda , albo po prostu Horsky hotel Sliezsky dom leży na wysokości 1670m npm i dysponuje 148 miejscami noclegowymi. Upał znów daje się we znaki więc zabalowałem tu trochę dłużej przy podwójnej , pysznie zimnej Kofoli :-)  Napoiwszy się odpowiednio ruszam dalej magistralką , jeszcze prawie 10km szlaku i prawie 600m podejścia. Na koniec ostre zejście i ląduję nad Popradzkim Stawem.  Historia schronisk(a) nad Popradzkim Stawem jest dość zawiła. W 1879r MKE wybudowało w tym miejscu pierwsze schronisko nazwane na cześć pomysłodawcy budowy , działacza turystycznego Beli Majlatha Majlath-menedekhaz , Majlathhutte , po słowacku Majlathova chata. Obiekt przetrwał tylko rok , kiedy to strawił go pożar. W 1891r powstało następne schronisko znane też jako Popradska chata które przetrwało następne 9 lat i podzieliło los poprzedniego po pożarze w 1890r W latach 1892-1897 powstał trzeci kamienno-drewniany budynek które zostało zburzone już w 1899r Na jego miejscu powstało nowe , większe drewniane schronisko które przetrwało do 1961r kiedy pod wpływem ciężaru śniegu zawalił się dach. W 1964r ocalały budynek strawił pożar a pozostałości rozebrano. Schronisko od 1951r nosiło imię partyzanta Stefana Moravki i nazywane było Chata Kapitana Moravku. W 2006r rozpoczęto odbudowę Schroniska Majlatha która została zwieńczona otwarciem nowego obiektu w lutym 2011r  Majlathova chata leży nad Popradzkim Stawem na wysokości 1500m npm i dysponuje 16 miejscami noclegowymi.  W międzyczasie obok pogorzeliska starego schroniska wybudowano w 1964r nowy , dużo większy budynek. Schronisko Popradzkie , Schronisko nad Popradzkim Stawem , Popradska chata , chata pri Popradskom plese , a teraz Horsky hotel Popradske pleso jest jednym z ładniejszych schronisk w słowackich Tatrach. Leży na wysokości 1494m npm  i dysponuje aż 155 miejscami noclegowymi. I jedno z tych miejsc , za całkiem przystępną cenę udało mi się zająć :-)  Po dwóch dniach tułaczki gorąca kąpiel , pyszna kapustova polievka , słodziutki pudding z obowiązkową Kofolą i wygodne wyro w ukochanym śpiworze :-)  Czegoż więcej trzeba :-)
  TERYHO CHATA 2015m npm - ZAMKOVSKEHO CHATA 1475m npm - SKALNATA CHATA 1751m npm - VYSOKOHORSKA CHATA ENCIAN NA SKALNATOM PLESE 1752m npm - Skalnata chata - Zamkovskeho chata - Rainerova chata - Bilikova chata - Hrebienok - HORSKY HOTEL SLIEZSKY DOM 1670m npm - Batizovske pleso - Sedlo pod Ostrvou - Popradske pleso - MAJLATHOVA CHATA 1500m npm - HORSKY HOTEL POPRADSKE PLESO 1494m npm
   Upał wcale nie mniejszy od wczorajszego , wypiłem chyba może morze Kofoli :-) Tatrzańską Magistralą popylałem między schroniskami 28,8km z 1412m przewyższenia. A ledwo przyłożyłem głowę na ramieniu a zaczęło lać i tak przez całą noc ...
  Pozdrawiam serdecznie :-)
   Łazior Świętokrzyski