2022.10.30 Orawskie świątynie.

                   Witam :-)
   Życie płata nam nieraz figle przez co niestety musimy zmieniać nasze plany. A my choć mieliśmy na dzisiaj w planach Chocia Wielkiego to na chęciach skończyliśmy:-) Żeby załatać jakoś tą niespodziewaną niemoc turystyczną wybraliśmy się na zwiedzanie orawskich świątyń. U podnóży wspomnianej góry Veľký Choč leży mająca status uzdrowiska wioska Lúčky. Już w XVIIw odkryto tu źródła mineralne które przyczyniły się do powstania w 1712r pierwszego tu zakładu kąpielowego. W latach 1820-24 nastąpiła rozbudowa uzdrowiska które jednak z końcem XIXw podupadło. Ponowne jego ożywienie miało miejsce w okresie międzywojennym i po zakończeniu II wojny światowej. Jedną z większych atrakcji wsi jest 13sto metrowy Wodospad Luczański (Lúčanský vodopád) znajdujący się na potoku Teplianka. Spływająca nim woda ze źródeł cieplicowych powoduje, że wodospad nigdy nie zamarza. Niedaleko wodospadu znajduje się klasycystyczny kościół z lat 1820-1824 Podwyższenia Krzyża Świętego (Kostol Povýšenia Svätého Kríža). Z drugiej strony Wielkiego Chocza leży wioska Leštiny w której znajduje się piękny zabytkowy drewniany kościół artykularny. Wybudowany w latach 1688-89 jest jednym z pięciu takich kościołów protestanckich zachowanych na terenie Słowacji. Jest też najstarszym tego typu obiektem wzniesionym na Słowacji. Świątynia jest połączona z wybudowaną w 1877r drewnianą dzwonnicą. Od 2008r kościół wraz z innymi drewnianymi świątyniami słowackich Karpat znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Pomimo że kościół jest zamknięty dla zwiedzających ze względu na zbliżającą się niedzielną mszę nam udało się zajrzeć do środka. W kościele został ochrzczony jeden z najwybitniejszych poetów słowackich Pavol Országh Hviezdoslav urodzony w pobliskiej wsi Vyšný Kubín. W tej wsi zachował się XVIIsto wieczny renesansowy dwór pełniący dziś funkcje hotelarskie. Następną ewangelicką świątynię powstałą jako jedną z 38 kościołów artykularnych na terenie dawnych Węgier odwiedziliśmy we wsi Istebné. Jeden z pięciu tego rodzaju kościołów zachowanych na terenie dzisiejszej Słowacji powstały w 1686r jest najstarszym z tej grupy. Niestety ze względu na wymianę niektórych elementów wystroju nie został wpisany na listę UNESCO. Ale i tu dopisało nam szczęście gdyż przyjechaliśmy akurat tuż po zakończonej mszy. Miły starszy pan udostępnił nam jego wnętrze opowiadając o nim co nie co. Wracając zatrzymaliśmy się jeszcze w jednej z najstarszych orawskich miejscowości, wsi Veličná. Zachowało się w niej wiele zabytkowych domów z XIXw a także dwa kościoły. Ewangelicka świątynia z 1785r z dobudowaną w 1865r wieżą oraz postawiony z końcem XVIIw w miejscu spalonego w 1683r rzymskokatolicki kościół św. Michała Archanioła. Dalej w planach mieliśmy jeszcze odwiedzić monumentalny Zamek Orawski ale najpierw nie mogąc do niego trafić później zobaczywszy kolejkę oczekujących na wejście szybko opuściliśmy tereny Orawskiego Podzamcza (Oravský Podzámok). Wracając do Kielc zatrzymaliśmy się jeszcze w polskiej wsi Orawka w której stoi wybudowany w 1651r drewniany kościół św. Jana Chrzciciela. Z pięknym barokowym wystrojem wnętrza jest najstarszą drewnianą świątynią Górnej Orawy. Otoczony wiekowymi drzewami i kamiennym murem w obrębie którego mieści się stary cmentarz. I tak nieco uduchowieni dzisiejszą wyprawa ruszyliśmy w stronę Kielc. Co prawda podczas naszej dwudniowej wyprawy nie udało nam się zrealizować wszystkich zamierzonych celów ale od czego jest spontaniczna improwizacja. Jak się okazało – jesteśmy i w tym dobrzy:-) Orawskie świątynie zwiedzaliśmy razem z Andrzejem, Jurkiem, Mariuszem i Markiem. A wszystko to powstało dzięki wyrozumiałości moich kompanów wobec mojej niemocy:-)
         Pozdrawiam serdecznie :-)
             Łazior Świętokrzyski