2022.02.13. Sokolą Percią.

                   Witam :-)
   W ramach niespodziewanego wyjazdu ruszyliśmy sobie na południe w komfortowych warunkach jak nigdy. Reszta została w domach więc cały samochód do dyspozycji, nawet z grzaniem:-) Odkrywszy po drodze nową stację zwaną benzynową zameldowaliśmy się na parkingu nad Dunajcem. A w Krościenku nad Dunajcem o tej porze zastaliśmy pustki. Akurat rzesze mieszkańców uczestniczyły we mszy w kościele pw. Chrystusa Dobrego Pasterza. Gdy stary kościół okazał się zbyt ciasnym postanowiono wybudować nową świątynię. Budowa trwała kilkanaście lat a jej uroczyste poświęcenie miało miejsce 25 maja 1998r. Położone nad Dunajcem u podnóża Pienin, Gorców i Beskidu Sądeckiego Krościenko według Jana Długosza miało już istnieć w 1251r pod nazwą Troszczenko. Z nadania króla Kazimierza III Wielkiego w 1348r jako Crosno uzyskało prawa miejskie. W I połowie XIVw wzniesiono tu gotycki kościół pw. Wszystkich Świętych. Stojącą przy rynku świątynię zastaliśmy niestety zamkniętą ruszyliśmy więc od razu na szlak. Starym traktem łączącym Krościenko ze Szczawnicą doszliśmy do Skały Zawiesy. Znajdował się tu drewniany most wybudowany w latach 1871-72 staraniem właściciela uzdrowiska szczawnickiego Józefa Szalaya który zniszczyła powódź z lipca 1934r. Trochę wcześniej w miejscu gdzie według legendy święta Kinga przeprawiła się przez Dunajec stoi murowana kapliczka z 1860r poświęcona świętej. Na jej ścianach zachowały się XIX-wieczne wiersze autorstwa W.Gorzkowskiego. My zostawiliśmy już bystry Dunajec i zaczęliśmy się piąć do góry na Przełęcz Sosnów. Dla nas zaczęła się tu przygoda z przepięknym pienińskim szlakiem turystycznym zwanym Sokolą Percią. W 1926r twórca tatrzańskiej Orlej Perci, ks. Walenty Gadowski połączył kilka istniejących tu ścieżek dodając jeszcze kilka odcinków graniowych. Tak powstała Pienińska Orla Perć jak pierwotnie ją nazywano. Nazwa Sokola Perć zaistniała dopiero rok póżniej, w 1927r stając się częścią Głównego Szlaku Pienińskiego. Jednym z najsłynniejszych pienińskich szczytów jest Sokolica. Jest też jednym z najbardziej rozpoznawalnych polskich górskich widoków dzięki charakterystycznej reliktowej sośnie rosnącej na szczycie. Zawieszona nad Przełomem Dunajca została w 2018r uszkodzona podczas akcji ratunkowej śmigłowca ale i tak trzyma się dzielnie. Najwyższym szczytem Sokolej Perci jest oferujący też piękne widoki, wznoszący się na 774m npm Czerteż. Opuszczamy ten piękny szlak przy Bańków Groniku zwanym też Bajków Gronikiem (lub Bajków Groniem) skąd ruszamy w kierunku najwyższego szczytu tej części Pienin. Pod szczytem Zamkowej Góry znajdują się ruiny Zamku Pienińskiego. Budowę warowni około 1280r zleciła prawdopodobnie żona polskiego władcy księcia Bolesława V Wstydliwego, Kunegunda - póżniejsza święta Kinga. Po jego śmierci 7 grudnia 1279r ufundowała rok póżniej klasztor klarysek w Starym Sączu do którego też i wstąpiła. W 1287r uciekła wraz z innymi zakonnicami z klasztoru podczas najazdu tatarskiego znajdując schronienie w Pienińskim Zamku. Obok ruin znajduje się Grota świętej Kingi z jej posążkiem dla upamiętnienia jej pobytu w Pieninach. W latach 1925-26 ks. Walenty Gadowski wytyczył do zamkowych ruin szlak turystyczny zwany Skalną Percią prowadzący od schroniska im. H. Sienkiewicza. Szlak ten jak i schronisko zostały zlikwidowane po 1932r gdy powstał Pieniński Park Narodowy. Na deser zostały nam już tylko jak zwykle zatłoczone, chociaż dzisiaj może trochę mniej Trzy Korony. Należący do Masywu Trzech Koron najwyższy szczyt Pienin Właściwych utożsamiany przez wielu za w ogóle najwyższy szczyt Pienin. Partię szczytową stanowi pięć skalnych turni z najwyższą z nich Okrąglicą. Znajduje się na niej platforma widokowa otoczona barierkami skąd roztacza się przepiękny widok. Według starej legendy z wierzchołka Okrąglicy na swej skrzydlatej machinie pofrunął brat Cyprian z Czerwonego Klasztoru. Doleciał podobno aż nad tatrzańskie Morskie Oko gdzie oburzony jego pychą anioł dorwał go rażąc nań piorunem. Mnich spadł na wysoką turnię którą na pamiątkę wydarzenia zaczęto zwać Mnichem:-) My pomni tej opowieści z Trzech Koron sfrunęliśmy tylko do Krościenka:-) Oprócz starego kościoła zachowało się tu jeszcze sporo zabytków. Zabytkowe domy mieszczańskie i murowane kapliczki, pomnik Jagiełły z 1910r, drewniana plebania i dwór Dziewolskich będący dziś siedzibą Nadleśnictwa. Na starym cmentarzu w centrum miejscowości znajduje się grób Dziewolskich, ostatnich właścicieli Krościenka. Spośród prawie 5tys pochowanych na tym cmentarzu zachował się też grób Józefa Nałęcza-Hakowskiego, powstańca styczniowego i przyjaciela Jana Matejki. Na skraju Krościenka znajduje się właśnie odnawiany a zdewastowany przez hitlerowców kirkut założony w początkach XIXw. W kwietniu i sierpniu 1942r Niemcy dokonali tu masowych egzekucji około 130 mieszkańców Krościenka i okolic pochodzenia żydowskiego. Na początku maja 1946r w pobliżu cmentarza grupa Józefa Kurasia Ognia rozstrzelała grupę kilkunastu Żydów którzy potajemnie mieli być przerzuceni przez zieloną granicę. Te ofiary spoczęły na nowym cmentarzu żydowskim w Krakowie.
  Krościenko nad Dunajcem 410m npm - Zawiesy 450m npm - Przełęcz Sosnów 650m npm - Sokolica 747m npm - Przełęcz Sosnów 650m npm - Czertezik 772m npm - Białe Skały 749m npm - Bajków Gronik 680m npm - Zamek Pieniński 760m npm - Polana Kosarzyska 830m npm - Trzy Korony 982m npm - Przełęcz Szopka 779m npm - Bańków Gronik 680m npm - Krościenko nad Dunajcem 410m npm
   Przeszliśmy tego dnia dystans 19,6km i 1034m przewyższenia. I tak więc dla wszystkich niespodziewanie wędrowaliśmy razem z Wiolą Sokolą Percią po Pieninkach i Pieninach Właściwych. Na terenie najstarszego parku narodowego w Polsce utworzonego 1 czerwca 1932r czyli Pienińskiego Parku Narodowego. Mogliśmy z góry podziwiać piękny Przełom Dunajca jak i położone trochę dalej góry wszelakiej maści oczywiście też z Tatrami a nawet Babią Górą. Pogoda dopisała nam nad wyraz, no ale nie dziwota skoro nasza główna meteorolożka sprawowała nad tym cały czas nadzór:-) Droga powrotna przebiegła tak sprawnie, że aż nie zdążyliśmy się zatrzymać na to i owo:-)
               Pozdrawiam serdecznie :-)
                  Łazior Świętokrzyski