2020.06.30. Ziemia Pilczycka

                    Witam :-)
   Jadąc z Łopuszna do Przedborza natrafimy na wieś Skąpe o której pierwsze wzmianki pochodzą aż z 1347r Podobno nazwa osady związana była ze słowem ,,skąpy,, czyli oszczędny , biedny :-) . Znajdują się tu ruiny bogatego dawniej folwarku w którym był też zakład hutniczy. W XIXw zakład ten wszedł w skład Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. Z czasem przekształcono go w fabrykę drzewną a póżniej w jego murach utworzono gorzelnię. Majątek bardzo często zmieniał właścicieli a w 1950r został przejęty przez Skarb Państwa. Z czasem opuszczony popadł w ruinę. Niedaleko od wsi przebiega wybudowana w latach 70-tych zeszłego wieku Centralna Magistrala Kolejowa. Teraz tak szybko śmigają po niej Pendolino że aż ciężko je uchwycić na zdjęciu :-) Parę kilometrów od Skąpe leży wieś Ruda Pilczycka. W końcu XIXw nowy właściciel wsi, hrabia Tomasz Zamoyski herbu Jelita w miejscu drewnianego dworu wybudował zespół pałacowy wraz z dużym parkiem w stylu angielskim. Powstały też budynki gospodarcze i mieszkania dla służby. Wkrótce postawiono cegielnię i tartak oraz istniejący do dziś młyn. Majątek opuszczony przez Zamoyskich we wrześniu 1939r został zajęty przez żołnierzy niemieckich którzy kwaterowali w nim podczas II wojny światowej. W dniu 28 sierpnia 1944r w Rudzie Pilczyckiej rozegrała się bitwa pomiędzy żołnierzami AK i żandarmami SS stacjonującymi w pałacu. Podczas potyczki zginęło trzech partyzantów i siedmiu Niemców. W 1994r obok budynków leśnictwa postawiono pomnik upamiętniający to zdarzenie. Po zakończeniu II wojny światowej i przejęciu majątku przez Skarb Państwa w pałacu urządzono szkołę rolniczą działającą w latach 1946-50. Od 1951r w pałacowych budynkach funkcjonuje Dom Pomocy Społecznej ,,Etola,, Przy drodze z Rudy Pilczyckiej do wsi Skąpe leży Pilczyca należąca kiedyś do znanych rodów : Pilczyckich , Łąckich , Zarembów i Zamoyskich. Już w XIIw powstała tu parafia przy kościele św. Michała Archanioła. W miejsce tej drewnianej budowli rozebranej w 1848r postawiono w 1859r nową murowaną świątynię. 20 kwietnia 1920r we wsi wybuchł pożar który zniszczył także kościół. W 1931r rozpoczęto budowę nowej świątyni którą ukończono dopiero w 1951r. W grobie pod kościołem spoczywa żona Jana Chryzostoma Paska , Anna z Romiszowic. Kilkaset metrów od kościoła znajduje się wzniesiona w 1890r murowana kaplica św. Barbary. Postawiono ją w miejscu wcześniejszej , pochodzącej z 1696r modrzewiowej kapliczki. W latach 1920-50 kaplica ta pełniła funkcję kościoła parafialnego. Na ścianie kaplicy wiszą dwie kamienne tablice poświecone Tadeuszowi Kościuszce. Na cmentarzu parafialnym zachowały się liczne stare nagrobki w tym żeliwny nagrobek w kształcie baldachimu należący do inż. Jacka Lipskiego. Był on dziedzicem majątku w Skąpem i założycielem Wielkiego Pieca hutniczego tamże. 
        Wracając do Kielc zatrzymałem się w okolicach Łopuszna chcąc odnależć trzy cmentarze wojenne z czasów I wojny światowej. Mogłem do nich dotrzeć trzy tygodnie wcześniej gdy wędrowałem po tych okolicach ale dowiedziałem się o nich dopiero póżniej:-) Odnalazłem cmentarz w Jasieniu gdzie spoczywa 126 żołnierzy niemieckich i cmentarz w Snochowicach gdzie leży 280 żołnierzy rosyjskich oraz jeden radziecki i sześciu niemieckich z okresu II wojny światowej. Niestety widać , że te wojenne cmentarze są zaniedbane. Trzeci cmentarz znajdujący się w Eustachowie Małym nie udało mi się zlokalizować , może następnym razem :-)  
      Pozdrawiam serdecznie :-)
          Łazior Świętokrzyski

Galeria: