2020.10.15. Ptkanów

                  Witam :-)
    Mieliśmy wolny czas, była chęć na wycieczkę tylko zabrakło celu. W końcu Andrzej rzucił hasło : Ptkanów - no więc pojechaliśmy w te okolice Opatowa. Ptkanów leżący około 5km od Opatowa jest dzisiaj częścią wsi Podole a jego historia sięga XIIw. Wtedy prawdopodobnie w 1140r Dunin z rodu Łabędziów miał ufundować pierwszą świątynię. Obecny gotycki kościół św. Idziego powstał około XIVw i póżniej był wielokrotnie przebudowywany. W XVIw kościół został otoczony murem obronnym z basztami i niewielkimi bastionikami. O charakterze obronnym świadczą liczne otwory strzelnicze usytuowane w murze. Największa i najwyższa  z baszt usytuowana w południowo-zachodnim narożniku muru pełniła funkcję wieży bramnej a póżniej także jednocześnie dzwonnicy. W 1789r wzniesiono w pobliżu kościoła istniejącą do dziś murowaną plebanię.  Około 1960r odbudowano północną basztę pełniącą dawniej funkcję kostnicy a w 1970r obok dzwonnicy wybito w murze nowy otwór wejściowy i dostawiono tam kamienne schodki. Według lokalnych podań kościół powiązany był z zakonem templariuszy którzy wybudowali pod nim tajne przejście... Na cmentarzu sporo starych nagrobków i mogiła żołnierzy września 1939r a na południe od kościoła przy polnej drodze kamienna figura Chrystusa Frasobliwego ufundowana w 1903r przez parafian. W pobliskim Przeuszynie znajdowała się karczma i folwark plebana z Ptkanowa. Dzisiaj stoi tam opuszczony budynek dworski z przełomu XIX i XXw jeszcze niedawno goszczący w swych progach szkołę. Przy wejściu do niego pusty ślad po wiszącej tu kiedyś tablicy o działającej w okolicy Armii Ludowej. Ale , że pamięć ludzka nie zanika u normalnych to i stosowna tablica widnieje przy drodze do przysiółka Podchoinki. Niedaleko stąd do wsi Małoszyce która od 1907r należała do Jana Onufrego Gombrowicza herbu Kościesza, ówczesnego dyrektora Zakładów Żelaznych ,,Bodzechów,, w pobliskim Bodzechowie. Tu 4 sierpnia 1904r przyszedł na świat i spędził dzieciństwo najmłodszy jego syn, póżniejszy wybitny pisarz Witold Gombrowicz. Gombrowicze mieszkali w Małoszycach do 1915r po czym przenieśli się na stałe do Warszawy spędzając tu tylko wakacje. W 1938r majątek sprzedano a drewniany dworek rozebrano i dziś pozostały z niego tylko dwa słupy ogrodzeniowe z piaskowca przy kamiennej figurce. W centrum wsi znajduje się pomnik upamiętniający miejsce urodzin Witolda Gombrowicza. Miesiąc po urodzinach przyszły pisarz został ochrzczony we wsi Wszechświęte zawdzięczającej swoją nazwę kościołowi pw. Wszystkich Świętych. Gotycką świątynię na początku XIVw ufundował kanonik krakowski ks. Jakub Grocholski ze swoim bratem Andrzejem. Grocholscy byli właścicielami Grocholic z których wyodrębniły się póżniej Wszechświęte a przez pewien czas posługiwano się wymiennie obiema nazwami. Za wybudowaną w 1816r dzwonnicą znajduje się stary cmentarz z XIXw na którym wiele zachowanych cennych kamiennych pomników. W 1882r kościół spłonął ale już w 1892r świątynia została odbudowana i uroczyście poświęcona. Pobliskie Bogusławice często zmieniały swych właścicieli a ostatnim z nich do 1945r była rodzina Sawickich. Po dawnym majątku pozostały zabudowania gospodarcze i dwór z początku XXw. Budynek poważnie uszkodzony podczas II wojny światowej został w latach 50-tych ubiegłego wieku wyremontowany i obecnie mieszczą się w nim pomieszczenia biurowe. Od strony wsi prowadzi do niego malownicza aleja leszczynowa a w otoczeniu parkowym, blisko dworu zachowana dawna lodownia. Wędrowaliśmy w tę niepewną pogodę po opatowskiej ziemi śladem dworów i kościołów razem z Andrzejem:-) I tylko do dziś mnie zastanawia (nic nie mogę znależć na jej temat) ta odkryta przez nas na polach między Trębanowem a Małoszycami ... latarnia chocimska. Skądże, jak, ki diabeł:-)
     Pozdrawiam serdecznie:-)
        Łazior Świętokrzyski