2017.05.21. Zielony Z Góry do Warki !
Witam :-)
Wieś ta rycerska zwana Górą istniała już w XIIIw Położona w pobliżu zamku w Czersku przez długi czas nie miała szans na rozkwit a podczas potopu szwedzkiego została zrównana z ziemią. W 1666r wieś weszła w posiadanie jednej z najważniejszych postaci w Polsce drugiej połowy XVIIw , biskupa poznańskiego Stefana Wierzbowskiego. Następnie jak głosi legenda w drugim dniu Bożego Narodzenia 1668r nad wioską miało miejsce niezwykłe zjawisko. W mrożny poranek na niebie pomiędzy słońcem a księżycem ukazał się purpurowy krzyż a na nim serce gorejące czterema gwożdziami przebite. I mimo , że to był poranek spektakl na niebie miał miejsce po zachodniej stronie nieba. Uznano to za znak , że miejsce to zostało wybrane przez samego Boga. Opowieści o tym cudzie dotarły też do biskupa Wierzbowskiego. Stały bywalec królewskiego dworu postanowił w tym pięknie położonym miejscu wybudować miasto na planie krzyża , na chwałę Pana . Za jego życia postawiono w mieście 35 kaplic, 6 kościołów i 5 klasztorów. Tak powstała Nowa Jerozolima, która prawa miejskie otrzymała w 1670r z prawem osiedlania się w nim tylko katolikom. Król Michał Korybut Wiśniowiecki wydał przywilej, który stanowił, że w mieście nie mogą się osiedlać Żydzi. Z czasem Nowa Jerozolima przerodziła się w Górę Kalwarię, pamięć zaś o okolicznościach niezwykłego zdarzenia na niebie została uwieczniona w herbie miasta. W 1673r powstał założony przez św. Stanisława Papczyńskiego klasztor Marianów który istnieje do dzisiaj. Rozkwit miasta nie trwał długo. Po śmierci biskupa Wierzbowskiego Nowa Jerozolima zaczęła podupadać a pod zaborami niszczone były kościoły i kaplice. W 1794 roku król pruski Fryderyk Wilhelm II zezwolił na osiedlanie się w mieście przedstawicieli innych wyznań co skutkowało masowym napływem Żydów. Góra Kalwaria , zwana przez Żydów Ger stała się jednym z ważniejszych centrów chasydyzmu w Polsce. Przed II wojną światową społeczność żydowska stanowiła połowę mieszkańców ośmiotysięcznego wtedy miasta. W 1898r dzięki ich poparciu powstała kolejka wąskotorowa z Warszawy do Góry Kalwarii. Miasto zamieszkiwali także przybyli w czasach zaborów ewangelicy i prawosławni. Od 1916r w mieście stacjonowały jednostki wojskowe. Pierwszym był 1 pułk artylerii Legionów Polskich, który w listopadzie 1916r przybył do Góry Kalwarii. Do wybuchu wojny w Górze Kalwarii znajdowała się Główna Szkoła Straży Granicznej oraz stacjonował 1 Pułk Artylerii Najcięższej. Ostatecznie wojsko opuściło miasto w 2001r Jesienią 1940r powstało getto żydowskie które zostało zlikwidowane w lutym 1941r Ślady historii miasta możemy spotkać do dzisiaj w postaci kościołów , cmentarzy , pomników i dawnych koszar.
Na Rynku przy zabytkowym budynku Ratusza zlokalizowany jest węzeł szlaków. I jednym z nich oznaczonym kolorem zielonym miałem okazję się teraz przejść. Szlak mija dawne ,,jatki miejskie,, , zdewastowany budynek dawnej siedziby sądu grodzkiego , Pałac Biskupi i budynki pobernardyńskiego zespołu klasztornego za którymi schodzi do żródełka św.Antoniego. Na błoniach obelisk upamiętniający wizytę J. Piłsudskiego za którym wchodzimy na wał przeciwpowodziowy i docieramy nim do wioski Czersk istniejącaj już w XIIw Kościół pw. Przemienienia Pańskiego z 1806r i za nim gotycki zamek książąt mazowieckich wybudowany w latach 1388-1410 Za wsią szlak skręca w stronę owocowych sadów pośród których będziemy się poruszać prawie do końca szlaku. Przechodzimy przez wioski Coniew , Potycz i Konary. W tej ostatniej mijamy kościół pw. Trójcy Przenajświętrzej i dalej przez sady szlak prowadzi do wsi Przylot skąd znów wałem przeciwpowodziowym idze do Ostrołęki. Obok kościoła pomnik upamiętniający desant polskich żołnierzy w 1944r W sąsiedniej Pilicy na wzgórzu nad rzeką pomnik powstańczy 1863r Stąd jeszcze parę kilometrów poprzez sady i wchodzimy do Warki. Warka jest jednym z najstarszych miast na Mazowszu , uzyskując prawa miejskie w XIIIw Nazwę swą zawdzięcza słowu „warzyć” (piwo), ponieważ piwowarstwo było jednym z najpopularniejszych zajęć miejscowej ludności. Miasto słynęło w tym czasie z produkcji piwa po za granicami kraju. 7 kwietnia 1656r wojska Stefana Czarnieckiego pobiły wojska szwedzkie w bitwie pod Warką ale i tak potop szwedzki doprowadził miasto do ruiny. Z historią miasta związana jest postać generała Kazimierza Pułaskiego , bohatera Polski i Stanów Zjednoczonych oraz pułkownika Piotra Wysockiego , jednego z inicjatorów powstania listopadowego. Warka była miastem dwóch narodów , Polaków i Żydów którzy zaczęli się tu osiedlać w XVIIIw i przed II wojną światową stanowili 60% ludności. W 1934 r. ukończono budowę mostu kolejowego nad Pilicą i uruchomiono linię kolejową z Warszawy do Radomia. W czasie II wojny światowej podczas zaciętych walk na przyczółku warecko-magnuszewskim miasto zostało prawie doszczętnie zniszczone. Dzisiaj Warka należy do grójecko-wareckiego zagłębia sadowniczego,. Owoce z ,,Największego Sadu Europy ,, goszczą na stołach całego kontynentu. No i oczywiście działa tu od 1975r jeden z największych w Polsce , Browar Warka. Szlak przechodzi przez miasto i kończy się na wężle szlaków przy dworcu kolejowym . Oficjalnie szlak ma długość 42,7km i tyle mniej więcej pokazała mi moja ,,mądra maszynka,, Mimo , że nie jest to szlak górski to uzbierało się też prawie 400m przewyższenia (z dwiema wieżami zamku czerskiego:-)
Góra Kalwaria - Czersk - Potycz - Konary - Przylot - Ostrołęka - Pilica - Warka-Winiary - Warka PKP
Szlakiem opiekuje się Oddział Miejski PTTK im.ks. Jana Wiśniewskiego w Radomiu. Całodzienne spokojne , upalne spotkanie ,,w sadzie,, a nad głową cały dzień latały jakieś AWACSy czy też inne pasażery :-) Z zapowiadanej tego dnia pochmurnej pogody z opadami sprawdził się lejący żar z nieba i prawie bezchmurne niebo. No w sumie też nieżle , choć trochę przyjarało co czuję do dzisiaj :-)
Pozdrawiam serdecznie :-)
Łazior Świętokrzyski