2021.01.02. Pierzchnica
Witam :-)
Pierzchnica to niewielkie świętokrzyskie miasteczko o historii sięgającej XIVw . Pierwotnie jako wieś królewska, póżniej dzięki królowi Kazimierzowi Wielkiemu została miastem królewskim. Około 1355r powstał tu już pierwszy kościół a w 1470r wybudowano drewniany kościół św. Małgorzaty. Świątynia przetrwała do roku 1840 kiedy to została rozebrana. Rozwój miasta przerwał okres potopu szwedzkiego podczas którego Pierzchnica została spalona. W 1869r za pomoc powstańcom styczniowym, tak jak wiele innych miejscowości w tym czasie osada utraciła po ponad 500 latach prawa miejskie. Odzyskała je dopiero 150 lat póżniej, dokładnie 1 stycznia 2019r. W 1774r właścicielem miasta został wojewoda sandomierski Maciej Sołtyk który wraz z małżonką Małgorzatą byli fundatorami nowej świątyni. Klasycystyczny murowany kościół św. Małgorzaty powstał w latach 1798-1800. W tym samym czasie powstała tez murowana dzwonnica bramna prowadząca na teren kościoła. Ale największą atrakcją miasta jest szereg piwnic znajdujących się na Górze Piwnicznej. Pierzchnica została ulokowana na podmokłym i piaszczystym gruncie co uniemożliwiało podpiwniczanie domów. Już w XVIIIw zaczęto więc budować piwnice na niewielkim wzniesieniu i z czasem powstało ich ponad 80. Służyły przede wszystkim do przechowywania owoców i warzyw, ale też jako schronienie dla mieszkańców miasta podczas wojen. W latach 1935-1938 w Pierzchnicy wybudowano parterowy budynek szkoły do którego w 1947r dobudowano piętro. Teraz mieści się w nim Dom Opieki Rodzinnej. A przybywających do Pierzchnicy tak jak ja od północy wita charakterystyczna wieża ciśnień i krzyż w miejscu pierwszej lokalizacji kościoła. Idąc polną drogą w stronę pobliskich Skrzelczyc można natrafić na murowaną kapliczkę św. Anny Samotrzeć. A w Skrzelczycach też planowano budowę kościoła do której jednak nie doszło. Ale za to w XIXw w tym miejscu postawiono murowaną kaplicę św. Antoniego. Według urzędowych dokumentów w Skrzelczycach 20 maja 1919r urodził się pisarz Gustaw Herling-Grudzińsk choć on sam temu zaprzeczał podając jako miejsce swych narodzin Kielce. Jak było do końca nie wiadomo ale pewnym jest, że we wsi swój folwark mieli rodzice pisarza. Dzisiaj zostały po nim tylko ruiny jakichś zabudowań gospodarczych. Na skwerku obok kapliczki św. Antoniego stoi obelisk upamiętniający10 mieszkańców Skrzelczyc którzy podczas II wojny światowej zostali wywiezieni na roboty przymusowe do Wiednia i zginęli tam podczas bombardowania tego miasta. Samochód zostawiłem w Szczecnie więc przez Komórki musiałem tam i wrócić:-) Leżąca nad Pierzchnianka wieś powstała pod koniec XVw. W czasie powstania styczniowego miały tu miejsce dwie bitwy powstańców z oddziałami rosyjskimi. Wieś często zmieniała swoich właścicieli a ostatnimi była od 1910r niemiecka rodzina Mauve. Zarządzali oni do 1941r majątkiem który po wojnie przejęło państwo i został rozparcelowany. W istniejącym od XVIIIw dworze umiejscowiono szkołę a pozostałą część majątku użytkowała Spółdzielnia Produkcyjna Jedność. Po opuszczeniu przez szkołę budynek dworski spłonął w 1995r i dzisiaj pozostały po nim tylko piwnice. No i jeszcze topolowa aleja prowadząca do dworu i zdziczały park dworski.
Tak na dobry początek, żeby zacząć tegoroczny sezon turystyczny:-)
Pozdrawiam serdecznie:-)
Łazior Świętokrzyski