2021.05.29. Binarowa i Rożnowice

                   Witam :-)
    W Małopolsce znajdują się trzy miejscowości o nazwie Racławice, a że wcześniej odwiedziłem już dwie no to przyszedł czas i na ostatnią. Leżąca na Pogórzu Ciężkowickim wieś Racławice nie ma praktycznie żadnych atrakcji więc wędrówkę rozpoczęliśmy od sąsiedniej Binarowej. We wsi powstałej w 1348r z nadania króla Kazimierza Wielkiego stoi drewniany kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła. Do gotyckiej świątyni postawionej około 1500r w miejscu spalonego w 1493r kościoła dostawiono w 1596r wieżę która jest prawdopodobnie najstarszą taką konstrukcją w Polsce. Wnętrze kościoła zdobią wspaniale polichromie a w bocznym ołtarzu znajduje się słynący łaskami obraz Matki Bożej Łaskawej. Według tradycji obraz ten w 1655r król Jan Kazimierz podarował mieszkańcom Binarowej za ich pomoc w fortyfikowaniu pobliskiego Biecza. Obok świątyni stoi murowana dzwonnica z 1901r. W 2003r kościół w Binarowej został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Dzięki uprzejmym paniom sprzątającym świątynię udało nam się doń zajrzeć jeszcze przed jego otwarciem. Zjawiliśmy się wcześniej gdyż droga przeleciała nam nad wyraz sprawnie w cieniu drzemiących stróżów prawa:-) Obok kościoła stary budynek szkoły i niedaleko niej cmentarz parafialny. W jego części wydzielona kwatera cm. wojennego nr. 110 na którym spoczywają żołnierze polegli w 1915r, 326 Rosjan i 224 Austriaków. Stąd polami przez najwyższe dzisiejsze wzniesienie Kamieniec udaliśmy się do Racławic które przeszlibyśmy pewnie jak burza ale trochę czasu zajęło nam zlokalizowanie jedynego zabytku wsi. Ale nasze dociekliwe starania zostały nagrodzone możliwością zajrzenia do środka kapliczki św. Trójcy z przełomu XVIII i XIXw. Wszystko dzięki napotkanemu mieszkańcowi Racławic przy którego posesji stoi kapliczka, który ją nam udostępnił i jeszcze o niej powiedział parę ciekawych rzeczy:-) Na wzgórzu nad wsią w otoczeniu starych drzew znajduje się zaniedbany cm. woj. nr. 111 gdzie leżą polegli w walkach w 1914r i maju 1915r. Na cmentarzu pochowano 78 żołnierzy austro-węgierskich i 60 żołnierzy rosyjskich a także niemieckiego żołnierza zabitego 16 stycznia 1945r. Cmentarze z Binarowej i Racławic projektował austriacki architekt i inżynier, porucznik Hans Mayr. Dalej zeszliśmy do wsi Rożnowice o swej historii sięgającej 1354r. Wieś wraz z sąsiednią Binarową (początkowo Bynarthaw) zasiedlono osadnikami niemieckimi dlatego też pierwotnie nazywała się ona Nemcyno. W póżniejszych latach nazwa wsi ewoluowała w Rosenberg aż w 1947r zmieniono ją na Rożnowice. W centrum wsi na wzniesieniu stoi drewniany kościół św. Andrzeja Apostoła wybudowany w latach 1756-1764 na miejscu wcześniejszego. W początku 1992r miała tu miejsce kradzież kilku drewnianych figur i krzyży które natychmiast wywiezione zostały za granicę i nigdy nie odnalezione. Tego samego roku 4 sierpnia od uderzenia pioruna spłonęła wieża-dzwonnica, zabytkowe organy i dach kościoła. Czyżby oba wydarzenia łączył jakiś szatański związek:-) Charakterystyczną wieżę w kształcie orientalnej pagody odbudowano w latach 2010-2011 a dach pokryto gontem dwa lata póżniej. Sympatyczny proboszcz bez problemów zostawił nam otwartą świątynię mogliśmy się więc spokojnie kontemplować w jej wnętrzu:-) Kilkaset metrów na pagórku nad wsią pośród uprawnych pół znajduje się bardzo zniszczony cm. woj. nr. 112 gdzie leżą polegli w maju 1915r. Na cmentarzu zaprojektowanym przez polskiego rzeżbiarza i malarza Jana Szczepkowskiego pochowano 157 żołnierzy rosyjskich, 71 żołnierzy austro-węgierskich i 22 żołnierzy niemieckich. Stąd polami dotarliśmy do wsi Ołpiny która była wzmiankowana już w 1288r jako własność opactwa tynieckiego. W centrum wsi stoi okazały murowany kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej wzniesiony w latach 1925-1931 z wykorzystaniem ruin starszego kościoła zniszczonego w 1915r. Do Ołpin przypisane są dwa cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej. Pierwszy z nich o nr. 34 zachowany w doskonałym stanie znajduje się na wzgórzu około kilometr za wsią. Na cmentarzu zaprojektowanym przez niemieckiego porucznika, inżyniera budowlanego Johanna Jagera zostało pochowanych 366 żołnierzy rosyjskich, 127 żołnierzy austro-węgierskich i 84 żołnierzy niemieckich. Mniej szczęścia miał znajdujący się kilkaset metrów dalej cm. woj. nr. 35 który praktycznie nie istnieje. Społeczność żydowska zamieszkująca Ołpiny założyła w XIXw kirkut w pobliżu cmentarza cholerycznego z lat 1847-1848. Wydzielono na nim wojenną kwaterę gdzie pochowano żołnierzy pochodzenia żydowskiego poległych w 1915r, dwóch austro-węgierskich i czterech rosyjskich. Cały kirkut został zdewastowany przez Niemców w czasie Ii wojny światowej. Dzisiaj trudno odnależć w zalegających chaszczach ślady po tym cmentarzu który prawdopodobnie zaprojektował Johann Jager. Pozostało tylko kilka rozbitych macew. Do Binarowej wróciliśmy polnymi drogami pośród otaczających je pól w otoczeniu przydrożnych kapliczek. A w kościele Michała Archanioła przewodniczka oprowadzała akurat grupę azjatyckich turystów.
    Binarowa 275m npm - Kamieniec 424m npm - Racławice 275m npm - Dział 365m npm - Rożnowice 285m npm - Kąty 421m npm - Ołpiny 275m npm - Radwanka 385m npm - Binarowa 275m npm
  Razem z Wiolą, Andrzejem i Darkiem pokonaliśmy dystans 27km z 679m przewyższenia. Pogoda była kapryśną nieznacznie ale za to znacznie poszerzyliśmy naszą wiedzę cmentarną, wojenną:-)
          Pozdrawiam serdecznie :-)
             Łazior Świętokrzyski