2019.08.25. Karczew

                     Witam :-)
    Historia tej miejscowości sięga XIIIw a powstanie jej zapewniło dogodne położenie obok przeprawy wiślanej przy krzyżujących się tu szlakach handlowych. Miejscowość należała do bogatego rodu Karczewskich a jej dynamiczny rozwój zahamował potop szwedzki i wojna północna z początku XVIIIw  Karczew który uzyskał prawa miejskie w 1548r rozkwitł ponownie w XVIIIw gdy okoliczne dobra nabyła rodzina Bielińskich. W XIXw miasto włączono do Księstwa Warszawskiego. Nastąpiło ożywienie gospodarcze a Karczew zasłynął z rzeżnictwa i wyrobu wędlin. W 1914r do Karczewa przedłużono linię wąskotorówki Kolei Jabłonowsko - Karczewskiej co zaowocowało dogodnym połączeniem z Warszawą. W 1920 r miasto zostało bez walki oddane Bolszewikom którzy próbowali nieopodal sforsować Wisłę. W okresie okupacji Karczew zasłynął z nielegalnego uboju bydła i szmuglowaniu mięsa i wyrobów mięsnych do głodującej Warszawy. Najczęściej odbywało się to właśnie w pociągach wąskotorówki która była ,,Drogą życia,, dla Warszawy. Dlatego też Karczew nazywany był żartobliwie ,,Prosiakowem,, :-)  Po zaciętych walkach z hitlerowcami Karczew został wyzwolony 31.08.1944r ale aż do ofensywy styczniowej 1945r znajdował się na linii frontu co skutkowało ewakuacją całej ludności. Po II wojnie światowej w 1959r Karczew ponownie otrzymał status miasta które utracił w 1869r po upadku Powstania Styczniowego. W mieście powstały tradycyjnie zakłady przemysłu mięsno - drobiarskiego , mleczarskiego i chemicznego. Najcenniejszym zabytkiem Karczewa jest kościół parafialny św. Wita wybudowany w latach 1723-1737 którego fundatorem był marszałek Franciszek Bieliński. Na przykościelnym placu stoi dzwonnica z przełomu XVIII i XIXw i piaskowcowa figura Matki Boskiej z 1904r . Blisko kościoła stoi pomnik Chrystusa Króla z 1932r , artysty Michała Elwiro Andriolliego i skwer Ofiar Katynia oraz mieszczące się w budynku dawnej plebanii z 1910r Muzeum ,,Stara Plebania,, Niedaleko też stoi pochodząca z końca XVIIIw kapliczka z drewnianą figurą św. Leonarda przy której podobno odpoczywał ranny Tadeusz Kościuszko przewożony tędy przez Rosjan. Jeszcze dalej znajduje się cmentarz na którym kilka starych nagrobków i zbudowana w 1828r kaplica cmentarna Bielińskich. W niewielkiej wydzielonej części mieści się cmentarz wojenny powstały w 1939r na którym pochowano żołnierzy poległych we wrześniu 1939r i podczas okupacji. Stoi tu też Pomnik Orła Białego potajemnie postawiony podczas okupacji przez miejscowe oddziały AK. Z drugiej strony miasta drewniany budynek dawnej karczmy z XIXw obecnie na wpół zamieszkały. Obok remizy OSP drewniany budynek z 1904r mieszczący aptekę a na karczewskim rynku pomnik poległym mieszkańcom miasta zwieńczony rzeżbą orła. Niedaleko rynku stoi też okazała dwupoziomowa kaplica Matki Boskiej z początku XXw  W centrum Karczewa na piaszczystej wydmie żydowski cmentarz z początku XIXw na którym zostało kilkadziesiąt poprzewracanych piaskowcowych nagrobków. Drugi znacznie większy i lepiej zachowany kirkut z początku XXw znajduje się w lesie przy drodze do wsi Pogorzel. Obok drewniana kapliczka leśnych rowerzystów. To już na terenie lasów Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. Na najwyższej wydmie (119m npm) o znajomej nazwie Łysa Góra podobno odbywały się Sabaty Czarownic :-) Niedaleko kirkutu malownicze jeziorko Torfy , pozostałość po dużej kopalni torfu. W Pogorzeli przy przejeżdzie kolejowym stoi pomnik upamiętniający akcje zbrojne AK na odcinku kolejowym Otwock - Pilawa. Dawną ceglaną drogą forteczną można stąd dojść do niemieckich umocnień na Dąbrowieckiej Górze. Znajdują się tu dwa wyremontowane i udostępnione dla zwiedzających niemieckie schrony bojowe z 1941r linii fortyfikacji zwanej Przedmoście Warszawa. Przez Janów i Wygodę można dalej dojść do Otwocka Wielkiego gdzie na malowniczej wyspie Rokola stoi barokowy pałac wzniesiony w końcu XVIIw dla marszałka koronnego Kazimierza Bielińskiego. Rezydencja gościła w swych progach marszałków , królów i carów a po II wojnie światowej premierów , sekretarzy a nawet internowanego Lecha Wałęsę. Od 2004r w pałacu mieści się Muzeum Wnętrz w Otwocku Wielkim, oddział Muzeum Narodowego w Warszawie. Po odwiedzinach w zespole pałacowo-parkowym Bielińskich wracam do Karczewa przez Otwock Mały naturalnym tunelem utworzonym przez kilkadziesiąt starych lip. Ta aleja lipowa wiodła z pałacu do kościoła w Karczewie. A karczewska wąskotorówka co rano wyruszała do Warszawy wypełniona szmuglerami wiozącymi masarskie wyroby dla mieszkańców stolicy. Upamiętnia to pomnik ciuchci , jedna z niewielu pamiątek po wąskotorówce rozebranej w 1963r
    Teraz jest wojna,
    Kto handluje, ten żyje.
    Jak sprzedam rombankę,
    Słoninę, kaszankę,
    To bimbru się też napiję.
No to na zdrowie w te spokojne czasy :-)
         Pozdrawiam serdecznie :-)
             Łazior Świętokrzyski