03-05-2023 IV Spacer Historyczny „Szlakiem zabytków i miejsc pamięci narodowej w Końskich”.

W środę 03 maja 2023 uczestniczyłem w zorganizowanym przez Oddział PTTK w Końskich IV Spacerze Historycznym „Szlakiem zabytków i miejsc pamięci narodowej”. Impreza miała charakter indywidualnego spaceru krajoznawczego. Uczestnicy spaceru mogli wziąć udział w konkursie wiedzy historycznej dotyczącym obiektów znajdujących się na trasie spaceru i związanymi z nimi wydarzeniami. Zadaniem konkursowym było rozwiązanie testu liczącego 36 pytań, który każdy uczestnik otrzymał na starcie imprezy. Start spaceru miał miejsce w Parku Miejskim im. Małachowskich w Końskich. Z Ogródka Jordanowskiego zlokalizowanego w koneckim parku powędrowaliśmy do Pomykowa, w którym odwiedziliśmy cmentarz ewangelicki. 

Cmentarz ewangelicki w Pomykowie 

W okolice Końskich już w pierwszej połowie XVIII wieku przybywali fachowi rzemieślnicy ze Śląska i Niemiec. Część miasta do dziś określana jest jako Bawaria. Około 1750 roku Kanclerz Wielki Koronny Jan Małachowski, właściciel dóbr „Końskie Wielkie” założył w Pomykowie, sławną potem fabrykę karabinów, pistoletów, strzelb i bagnetów, a także narzędzi rzemieślniczych i rolniczych oraz żelaznych przedmiotów użytku domowego. Została ona całkowicie zniszczona przez wojsko rosyjskie w czasie powstania listopadowego 1831 roku. Przy fabryce funkcjonował cmentarz ewangelicki. Z Pomykowa wróciliśmy do Końskich i zwiedziliśmy cmentarz parafialny zlokalizowany przy ul. Browarnej. Odwiedziliśmy między innymi Cmentarz Wojenny, na który spoczywa 236 żołnierzy różnych narodowości poległych podczas I wojny światowej w latach 1914-1915 oraz Pomnik Partyzantów upamiętniający partyzantów poległych podczas II wojny światowe. Po zwiedzeniu cmentarza parafialnego powędrowaliśmy do Stadnickiej Woli na XIX-wieczny zabytkowy cmentarz epidemiczny. Z Stadnickiej Woli ponownie wróciliśmy do Końskich i przespacerowaliśmy się Aleją Katyńską.

Aleja Katyńska w Końskich 

Aleja Katyńska obsadzona jest symbolicznymi dębami pamięci i oznaczona tabliczkami z nazwiskami ofiar zbrodni katyńskiej z terenu powiatu koneckiego. Wędrując ulicami Końskich odwiedziliśmy ponadto: Glorietę – pochodząca z przełomu XVIII/XIX wieku samodzielna budowla wykona w formie otwartego pawilonu, pomniki: majora Henryka Dobrzańskiego ps. Hubal, ofiar egzekucji 1943 roku zwany potocznie „Pomnikiem Wdzięczności” i Tadeusza Kościuszki. Zwiedziliśmy też rynek z kolegiatą pw. św. Mikołaja, którego jednym z najbardziej charakterystycznych elementów jest romański tympanon prawdopodobnie z roku 1220 oraz Park im. Małachowskich.

Skrzydło wschodnie Pałacu Malachowskich w Końskich

Jan Małachowski  właściciel dóbr „Końskie Wielkie” wyjednał w 1748 roku u króla Augusta III Sasa nadanie praw miejskich dla swojej posiadłości i przystąpił do budowy swojej rezydencji. Powstały skrzydła pałacowe i cztery pawilony mieszkalne, przeznaczone dla czterech synów kanclerza. Do posiadłości przylega park, w którym podziwiać można między innymi: pochodzące z pierwszej połowy XIX wieku Oranżerię Egipską, Świątynię Grecką oraz domek „wnuczętów”. Wędrówkę zakończyliśmy w Koneckim Centrum Kultury. Każdy kto pokonał całą trasę spaceru otrzymał: pamiątkowy dyplom uczestnictwa w imprezie oraz okolicznościowy odlewany medal. Wśród osób, które bezbłędnie rozwiązały test rozlosowano nagrody rzeczowe.