11-02-2023 XV Rajd Zimowy AKTK PTTK „Sabat” Politechniki Świętokrzyskiej.

W sobotę 11 lutego uczestniczyłem w XV Rajdzie Zimowym AKTK PTTK „Sabat” Politechniki Świętokrzyskiej. Na początek odwiedziliśmy bibliotekę publiczną we Włoszczowie, w podziemiach której zwiedziliśmy Izbę Regionalną Ziemi Włoszczowskiej. Po zwiedzeniu Izby przejechaliśmy do Kurzelowa, który obecnie jest  wsią sołecką, a dawniej (w latach 1285-1869) był ważnym miastem. W Kurzelowie zwiedziliśmy XIV wieczny kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oraz XVII wieczną kaplicę cmentarną pw. św. Anny. Odwiedziliśmy też miejscową piekarnię.

Kosciół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kurzelowie

Pierwsza wzmianka o leżącym na terenie Niecki Włoszczowskiej Krzelowie pochodzi z roku 1136, początki parafii nie są znane. Przypuszcza się, że powstała w XII wieku z inicjatywy właścicieli wsi, arcybiskupów gnieźnieńskich. Powstały wówczas drewniany kościół pw. św. Wojciecha, stanowił prawdopodobnie „serce” parafii. Przed rokiem 1260 powołano przy nim kolegiatę, a przed rokiem 1306 archidiakonat. Obecny, murowany kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny zbudowano przed rokiem 1360 z fundacji arcybiskupa Jarosława Bogorii Skotnickiego. Świątynia przez wieki była wielokrotnie przebudowywana, w głównych zrębach reprezentuje gotyk nadwiślański. Oryginalne sklepienie palmowe nawy wspiera się na jednej kolumnie. Wewnątrz warto zobaczyć gotycką chrzcielnicę z brązu (z 1414 roku) oraz renesansowy nagrobek kobiecy (z 1621 roku). W ołtarzu głównym znajduje się barokowy krucyfiks, w ołtarzach bocznym, po lewej stornie od prezbiterium obraz św. Anny Samotrzeciej. Po przeciwnej stronie nawy ołtarz z obrazem Ostatniej Wieczerzy. W kaplicy Matki Bożej znajduje się obraz Maryi z Dzieciątkiem. Obok kościoła stoi zabytkowa, drewniana dzwonnica z przełomu XVII i XVIII wieku. Zrekonstruowana po zniszczeniu przez trąbę powietrzną w 1946 roku. W dzwonnicy znajdują się cztery dzwony, najstarszy gotycki pochodzi z roku 1412. Na pobliskim cmentarzu stoi XVII wieczna kaplica pw. św. Anny.

Rezerwat ornitologiczny Ługi

Z Kurzelowa przez rezerwat ornitologiczny Ługi (Ług po staropolsku oznaczał miejsce podmokłe, bagno) oraz wsie Jeżowice i Danków Mały wróciliśmy do Włoszczowy i zwiedziliśmy kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

Grodzisko we Włoszczowie (kopiec św. Jana Nepomucena)

Włoszczowa to jedenastotysięczne miasto powiatowe leżące we wschodniej części Niecki Włoszczowskiej w dorzeczu Czarnej Włoszczowskiej. We wczesnym średniowieczu istniało na tym terenie otoczone bagnami grodzisko. Starosta chęciński Hieronim Szafraniec, właściciel okolicznych włości uzyskał dla osady prawa miejskie nadane przez Zygmunta Starego w roku 1539. W tym czasie istniał tu już drewniany kościół pw. św. apostoła Jakuba Większego i św. Mikołaja Biskupa (rozebrany po roku 1643). Parafia powstała w XIV wieku. W latach 40-tych XVI wieku ród Szafrańców przeszedł na kalwinizm, między 1643 a 1648 rokiem  kalwini opuścili Włoszczowę. Tam, gdzie obecnie stoi włoszczowski kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, stanowiący diecezjalne sanktuarium Matki Bożej Opiekunki Rodzin, była uboga, wiejska chata w której w 1642 roku małej dziewczynce ukazała się Matka Boża w otoczeniu św. Joachima i św. Józefa. Zdarzenia te powtarzały się, a kult w miejscu objawień wzrastał. Po zbadaniu sprawy przez prymasa Łubieńskiego, została wzniesiona i konsekrowana kaplica. Z czasem ją powiększono. Świątynię budowano etapami w XVII wieku. W tym czasie sprowadzono z Krakowa obraz nieznanego malarza odpowiadający opisowi objawienia, namalowany na przełomie XVI i XVII wieku. Dziś obraz znajduje się we wczesnobarokowym ołtarzu głównym. W 2007 roku obraz ukoronowano papieskimi diademami. Świątynia ma charakter barokowy z neobarokową wieżą zegarową z drugiej połowy XIX wieku. Do nawy głównej kościoła przylegają dwie kaplice. We wnętrzu znajduje się nagrobek kolatora Świątyni Mikołaja Małachowskiego (zmarłego w roku 1787) oraz XVII-wieczny obraz Św. Jana Kantego.

Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włoszczowie 

My po zwiedzeniu kościoła parafialnego udaliśmy się do Powiatowego Centrum Kulturalno-Rekreacyjnego na ognisko integracyjne. W sumie tego dnia pokonaliśmy bez mała 17 km.