21-08-2021 Wędrówka szlakami Tatr Zachodnich, przez Ornak i Bystrą.

W sobotę 21 sierpnia wybrałem się z Dorotą w Tatry Zachodnie. Naszym celem były dwa tatrzańskie szczyty Ornak i Bystra. Wędrówka rozpoczęła się u wylotu Doliny Kościeliskiej, w przysiółku wsi Kościelisko, Kiry. W głąb Doliny Kościeliskiej powędrowaliśmy zielonym szlakiem turystyczny, biegnącym szutrową drogą jezdną, wzdłuż Kościeliskiego Potoku. Mijając po drodze różnej wielkości polany, wapienne formy skalne oraz liczne mosty na Kościeliskim Potoku dotarliśmy do Schroniska PTTK na Hali Ornak.  

Schronisko PTTK na Hali Ornak

Dolina Kościeliska to druga co do wielkości dolina polskich Tatr otoczona przez liczne wapienne formy skalne, wąwozy oraz jaskinie. Jest doliną walną to znaczy, że sięga od podnóża Tatr do głównej grani. W przeszłości Dolina Kościeliska związana była z przemysłem hutniczym. Od końca XV wieku wydobywano tu srebro, miedź, antymon i rudy żelaza. W XVIII wieku w Kościelisku pracowały dwa piece do wytopu miedzi, a na początku XIX wieku uruchomiono fryszerkę. Od końca XVIII wieku wydobywano głównie rudy żelaza, było ich jednak niewiele. Po wyczerpaniu najbardziej wartościowych złóż z powodu nieopłacalności w połowie XIX wieku kopalnie i huty pozamykano. Przez Dolinę Kościeliską i dalej przez Tomanową Przełęcz prowadziła trasa którą podróżowali na Słowację kupcy i przemytnicy. Na trasie nieraz napadali na nich zbójnicy. Dolina Kościeliska przez kilka wieków była ważnym ośrodkiem pasterstwa. Po utworzeniu Tatrzańskiego Parku Narodowego wypas zniesiono, z początkiem lat 90-tych XX wieku wprowadzono jednak ograniczony i podlegający kontroli wypas kultowy. Od początku XIX wieku dolina odwiedzana jest przez turystów. Z doliny wychodzi wiele szlaków turystycznych. W górnej części Doliny Kościeliskiej (z Kir 5,5 km) znajduje się schronisko turystyczne na Hali Ornak (1100 m). Schronisko zostało wybudowane w latach 1947–48 w stylu zakopiańskim i stanowi własność PTTK. Wybudowano je w zastępstwie dawnego schroniska na Hali Pysznej, które w czasie II wojny światowej zostało spalone przez hitlerowców. W 1973 roku Schronisku na Hali Ornak nadano imię profesora Walerego Goetla.
Ze schroniska najpierw żółtym szlakiem turystycznym udaliśmy się na Przełęcz Iwanicką, a następnie zielonym szlakiem wdrapaliśmy się na Ornak.

Grzbiet Ornaku

Grzbiet Ornaku składa się z czterech nieznacznie wznoszących ponad główną grań szczytów. Są to poczynając od strony Iwanickiej Przełęczy: Suchy Wierch Ornaczański (1832m), Ornak (1854m), Zadni Ornak (1867m) oraz Kołowa Czuba (1840m). Wierzchołek Ornaku jest trawiasty i nieco skalisty. Dawniej stoki Ornaku stanowiły teren wypasowy. Owce wypasano na dwu halach, Hali Stara Robota (leżącej na stokach zachodnich) i Hali Ornak (na stokach wschodnich). Po zaprzestaniu wypasu hale zarosły w dolnej części lasem oraz kosówką, której kępy podchodzą coraz wyżej. Zbocza w części porasta murawa z czerwonymi pędami situ skuciny. 

Widok z Siwego Zwornika na Bystrą

Z Ornaku przez Siwą Przełęcz powędrowaliśmy na Siwy Zwornik, tu zmieniliśmy szlak na czerwony, którym udaliśmy się na Bystrą.

Widok z Bystrej na Raczkową Czubę i Starorobociński Wierch

Bystra (po słowacku Bystrá) leży w odległości 600 od głównej grani Tatr i jest najwyższym szczytem Tatr Zachodnich, wznoszącym się na wysokość 2248m. Góruje ponad trzema dolinami: Gaborową, Kamienistą i Bystrą. Bystra zbudowana jest z łupków krystalicznych i białego granitu. W przeszłości jej strome zbocza były wypasane i to aż pod wierzchołek. Mająca rudawą barwę porastają zbocza Bystrej sit skucina już w połowie lata przebarwia ją na czerwonawo.
Z Bystrej do Kir wróciliśmy tą samą trasa, którą podchodziliśmy na szczyt. W sumie pokonaliśmy 28km przy 2040m podejść.