08-06-2023 Wędrówka szlakami Beskidu Niskiego, Lackowa.

W czwartek 08 czerwca wspólnie z Dorotą wybrałem się w Beskidy, naszym głównym celem była Lackowa, zaliczany do Korony Gór Polski najwyższy szczyt polskiej części Beskidu Niskiego. Ze względu na niepewną pogodę, zapowiadane opady deszcz oraz widoczna mgła w wyższych partiach gór wybraliśmy trasę nieco krótszą niż zwykle. Tym razem wędrówkę rozpoczęliśmy w byłej, małej łemkowskiej wsi Izby w pobliżu stadniny koni huculskich i arabskich „Końska Dolina” (dawny Państwowy Ośrodek Hodowli Zarodowej Koni).  

Kościół pw. św. Łukasza w Izbach

Mieszkańcy małej łemkowskiej wsi Izby, u podnóży Lackowej (997 m n.p.m.) w górnym odcinku doliny Białej, utrzymują się z turystyki, rolnictwa i hodowli. Osadę założono w roku 1547 w pobliżu szlaku handlowego na Węgry, poprzez Przełęcz Beskid (644 m). Na wzgórzu Baszta (702 m) do roku 1985 były widoczne pozostałości obozowiska Konfederatów Barskich, niestety zostały zlikwidowane przez Państwowy Ośrodek Hodowli Zarodowej Koni. We wsi wznosi się murowana cerkiew greckokatolicka pw. św. Łukasza. (obecnie kościół rzymskokatolicki), wybudowana w stylu klasycystycznym w roku 1888. Wieża jest podzielona gzymsami na trzy części. W oknach walcowej absydy znajdują się witraże: na jednym jest krzyż rzymski, na drugim grekokatolicki. Boczne kaplice tworzą rodzaj transeptu. Na teren świątyni wchodzi się przez drewnianą, XVIII wieczną bramę. Do czasu wysiedleń w roku 1947 wewnątrz świątyni wisiał uznawany za cudowny, obraz Matki Boskiej Izbiańskiej.
My z Izb przez Ropki, Białą Skałę (921 m), Ostry Wierch (938 m), Przełęcz Puławskiego (743 m) dotarliśmy na Lackową.

Na Lackowej

Lackowa (997,1 m n.p.m.) jest najwyższym szczytem polskiej części Beskidu Niskiego. Pierwotnie góra nosiła łemkowską nazwę Łackowa (Wackowa). Inne nazwy, rzadziej używane to: Chorągiewka Pułaskiego, Lachowa, czasem żartobliwie nazywana jest Górą Policyjną (ze względu na wysokość). Lackowa zaliczana jest do Korony Gór Polski. Zachodni stok góry, którym biegnie czerwony szlak turystyczny, uważany jest za jeden z najbardziej stromych w Beskidzie Niskim i całych polskich górach (nie licząc Tatr) znakowanych szlaków turystycznych. W czasach konfederacji barskiej okolice Lackowej zostały ufortyfikowane, a z daleka widoczny, niezalesiony wówczas wierzchołek Lackowej służył do sygnalizacji (stąd nazwa „Chorągiewka Pułaskiego”). Po bitwie 3/4 października 1770 roku z rosyjskim wojskami, konfederaci zostali zmuszeni do przekroczenia granicy austriackiej. 

Z Lackowej przez Przełęcz Beskid wróciliśmy do Izb. W sumie pokonaliśmy 17km przy 830m podejść.