26-12-2021 Bożonarodzeniowa szopka na Św. Krzyżu.

W niedzielę 26 grudnia przespacerowałem się z Nowej Słupi przez Kobylą Górę i Trzciankę na Święty Krzyż. W klasztorze świętokrzyskim obejrzałem sobie szopkę bożonarodzeniową. Ze Świętego Krzyża do Nowej Słupi wróciłem drogą królewską.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    

Pierwsze przedstawienia scen Bożego Narodzenia datowane są na IV wiek. Olbrzymi wpływ na kształt szopki bożonarodzeniowej miał święty Franciszek z Asyżu, to właśnie on uznawany jest za jej twórcę. 24 grudnia 1223 św. Franciszek zorganizował we włoskiej wiosce Greccio pierwszą na świecie żywą szopkę bożonarodzeniową. Greccio nie zostało wybrane przypadkowo, w miejscowości tej znajdowała się pierwsza siedziba żebraczego zakonu franciszkanów, którego założycielem był św. Franciszek z Asyżu. Szopka przedstawiała wnętrze stajenki betlejemskiej naturalnej wielkości, wraz z osobami i żywymi zwierzętami. Franciszek pragnął w ten sposób przybliżyć miejscowym ludziom, którzy w większości nie potrafili czytać tajemnicę zbawienia. Grotę wypełniono sianem. Zakonnicy położyli na nim drewnianą figurkę Jezusa, obok niego ustawili żywego woła i osła. W postacie Świętej Rodziny wcielili się mieszkańcy Greccio. Odegrali oni na żywo scenę narodzenia. Po śmierci św. Franciszka, jego zakon kontynuował zwyczaj budowania szopek. Początkowo szopki powstawały wyłącznie przy zakonach franciszkańskich, jednak z czasem tradycja ich budowania stała się powszechna w całej Europie. W Polsce zakon franciszkanów pojawił się w XIII wieku, razem z nimi do Polski przyszła tradycja budowania szopek. W romańskim kościele św. Andrzeja w Krakowie, jeszcze dziś można obejrzeć oryginalne figury z tego czasu. Zachowały się one w znakomitym stanie. Obecne szopki zdecydowanie różnią się od pierwowzoru przygotowanego przez św. Franciszka. Z biegiem czasu coraz bardziej zaczęły one nawiązywać do kraju i miejsca, w którym powstają. Święta Rodzina ma często cechy charakterystyczne dla mieszkańców danego kraju, przez lata zmienił się również wizerunek samej szopki. Odwołuje się on do lokalnej architektury i krajobrazu.